«Φουγάρα» οι Ευρωπαίοι - Αποκαλυπτική έκθεση του ΠΟΥ για τις τάσεις στο κάπνισμα
Η χρήση ατμίσματος παρουσιάζει ιδιαίτερα ανησυχητικά χαρακτηριστικά ως προς τη διάδοση στους νέους.
Ο κόσμος καπνίζει λιγότερο, αλλά η... επιδημία του καπνού απέχει πολύ από το τέλος της. Η νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) αποκαλύπτει ότι παρά τη μείωση στη χρήση καπνού, η συνήθεια του καπνίσματος παραμένει πολύ «ενεργή»: περίπου 1 στους 5 ενήλικες εξακολουθούν να είναι εξαρτημένοι από προϊόντα καπνού (ή νικοτίνης) παγκοσμίως.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η χρήση καπνού έχει μειωθεί: από 1,38 δισεκατομμύρια χρήστες το 2000 σε 1,2 δισεκατομμύρια το 2024. Από το 2010 η μείωση αντιστοιχεί σε περίπου 120 εκατομμύρια χρήστες (-27 %).
Η έκθεση επισημαίνει νέα στοιχεία για τη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων: πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως τα χρησιμοποιούν, εκ των οποίων 86 εκατ. ενήλικες και 15 εκατ. έφηβοι ηλικίας 13‑15 ετών.
Η χρήση ατμίσματος παρουσιάζει ιδιαίτερα ανησυχητικά χαρακτηριστικά ως προς τη διάδοση στους νέους, καθώς σε χώρες με διαθέσιμα στοιχεία τα παιδιά είναι κατά μέσο όρο εννέα φορές πιο πιθανό να ατμίζουν σε σχέση με τους ενήλικες, όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας
Όσον αφορά το φύλο, οι γυναίκες έχουν δείξει το... δρόμο για τη μείωση: η καπνιστική χρήση μειώθηκε από 11 % το 2010 σε 6,6 % το 2024 και ο αριθμός γυναικών καπνιστριών μειώθηκε από 277 σε 206 εκατομμύρια. Αντίθετα, στους άντρες η πρόοδος είναι βραδύτερη: η επίπτωση μειώθηκε από 41,4 % σε 32,5 % την ίδια περίοδο, αλλά θεωρείται ότι δεν θα επιτευχθεί ο στόχος του 30 % πριν το 2031.
Σε περιφερειακό επίπεδο:
- Στη Νότια‑Ασία, η χρήση στους άνδρες σχεδόν διπλασιάστηκε (μείωση από 70 % σε 37 %), αποτελώντας σημαντική συνεισφορά στη συνολική παγκόσμια μείωση.
- Στην Αφρική, η επίπτωση είναι η χαμηλότερη (9,5 % το 2024), αν και λόγω του πληθυσμιακού δυναμισμού ο απόλυτος αριθμός χρηστών εξακολουθεί να αυξάνει.
- Στις Ηνωμένες Πολιτείες (Αμερική) η μείωση είναι κατά 36 %, με ποσοστό 14 % το 2024.
- Στην Ευρώπη η χρήση είναι η υψηλότερη παγκοσμίως (24,1 % των ενηλίκων το 2024), με τις γυναίκες της Ευρώπης να φέρουν τη μεγαλύτερη παγκόσμια επίπτωση (17,4 %).
- Στη Μέση Ανατολή / Ανατολική Μεσόγειο το ποσοστό είναι 18 %.
- Στον Δυτικό Ειρηνικό η πρόοδος είναι πιο αργή: 22,9 % το 2024, από 25,8 % το 2010, με πολύ υψηλή χρήση στους άνδρες (43,3 %).
Η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις να ενισχύσουν τα μέτρα ελέγχου καπνού: πλήρη εφαρμογή του πακέτου MPOWER και της Πλαίσιο Σύμβασης του ΠΟΥ, ρύθμιση των νέων προϊόντων νικοτίνης, αύξηση των φόρων, απαγόρευση διαφήμισης και ενίσχυση υπηρεσιών διακοπής του καπνίσματος.
Ο στόχος για το 2025
Τα στοιχεία βασίζονται σε 2.034 εθνικές έρευνες που καλύπτουν το 97 % του παγκόσμιου πληθυσμού. Η πρόοδος προς τον στόχο μείωσης κατά 30 % έως το 2025 είναι 27 %, αφήνοντας ένα χάσμα περίπου 50 εκατομμυρίων χρηστών.
Μια νέα παγκόσμια έκθεση του ΠΟΥ δείχνει ότι ο αριθμός των χρηστών καπνού έχει μειωθεί από 1,38 δισεκατομμύρια το 2000 σε 1,2 δισεκατομμύρια το 2024. Από το 2010, ο αριθμός των ανθρώπων που χρησιμοποιούν καπνό έχει μειωθεί κατά 120 εκατομμύρια - μια μείωση 27% σε σχετικούς όρους. Ωστόσο, ο καπνός εξακολουθεί να επηρεάζει έναν στους πέντε ενήλικες παγκοσμίως,
«Εκατομμύρια άνθρωποι σταματούν ή δεν ξεκινούν τη χρήση καπνού χάρη στις προσπάθειες ελέγχου του καπνού από χώρες σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο δρ Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ. «Σε απάντηση σε αυτή την ισχυρή πρόοδο, η καπνοβιομηχανία αντεπιτίθεται με νέα προϊόντα νικοτίνης, στοχεύοντας επιθετικά τους νέους. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ενεργήσουν ταχύτερα και πιο δυναμικά στην εφαρμογή αποδεδειγμένων πολιτικών ελέγχου του καπνού», ανέφερε.
